Men vi sinh mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người

Men vi sinh mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người

Ngày nay, khi muốn tăng cường sức khỏe cho hệ tiêu hóa, chúng ta thường nhắc tới men vi sinh (hay probiotics). Do nhu cầu sử dụng ngày càng tăng, các sản phẩm men vi sinh cũng xuất hiện phổ biến hơn, đa dạng hơn trên thị trường. Tuy nhiên, vai trò thực sự của chúng đối với sức khỏe, cách sử dụng men vi sinh phù hợp với mỗi người như thế nào cho đúng thì không phải ai cũng nắm chắc.

Probiotics (men vi sinh) là gì?

Probiotics (hay còn gọi là lợi khuẩn) gồm một nhóm các vi khuẩn rất khác nhau, có lợi cho sự tồn tại và phát triển của nhiều loài sinh vật khác, do phương thức sống cộng sinh tự nhiên, thường được tìm thấy trong hệ tiêu hoá của nhiều loài động vật. Chúng còn được gọi là “vi khuẩn thân thiện” hay “vi khuẩn có lợi” (vi khuẩn có lợi cho con người), những vi khuẩn này được bổ sung vào chế độ ăn nhằm cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột để cải thiện khả năng tiêu hóa và sức khỏe cơ thể. Đây là những vi sinh vật còn sống khi đưa vào cơ thể một lượng vừa đủ sẽ có lợi cho sức khỏe của “vật chủ” cộng sinh.

Từ “probiotic” được bắt nguồn từ Hy Lạp, trong tiếng Hy Lạp nó có nghĩa là “dành cho cuộc sống”. Probiotics là những vi sinh vật như vi khuẩn hay nấm men mà có thể thêm vào thực phẩm với mục đích điều chỉnh quần thể sinh vật đường ruột của sinh vật chủ. Năm 1992, Havenaar đã mở rộng định nghĩa về probiotic. Probiotic được định nghĩa như là sự nuôi cấy riêng lẻ hay hỗn hợp các vi sinh vật sống mà có ảnh hưởng có lợi cho sinh vật chủ bằng cách cải thiện những đặc tính của vi sinh vật bản địa. Theo tổ chức y tế thế giới FAO/WHO: “Probiotics là các vi sinh vật sống khi được đưa một lượng cần thiết vào cơ thể sẽ đem lại hiệu quả có lợi cho cơ thể”.

Men vi sinh mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người

Vi khuẩn lành mạnh này là một phần của hệ thống miễn dịch tiêu hóa và giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Trong ruột, chúng góp phần phân giải các thực phẩm con người ăn vào để cung cấp một nguồn năng lượng cho các tế bào trong ruột. Probiotic được tìm thấy trong thực phẩm và cả các chất bổ sung (probiotics có thể là tự nhiên hoặc đã được thêm vào trong giai đoạn chế biến). Các thực phẩm phổ biến có men vi sinh gồm sữa chua, đồ uống từ sữa chua, sữa lên men và chưa lên men, đậu tương lên men và một số nước hoa quả, đồ uống đậu nành.

Probiotic như thế nào được coi là tốt?

Một Probiotic được xem là tốt nếu đáp ứng 5 yếu tố sau:

– Chế phẩm chứa vi sinh vật sống.

– Xác định cụ thể chi, loài, chủng và được phân lập tới chủng.

– Đảm bảo liều lợi khuẩn cho đến hết hạn sử dụng (tối thiểu 10ˆ8 đơn vị).

– Hiệu quả được chứng minh qua các nghiên cứu lâm sàng có đối chứng trên người.

– Có bằng chứng về độ an toàn trên người.

Một số loại Probiotics phổ biến

Khuẩn Bifidobacterium

Bifidobacterium là tên của một chi gồm các vi khuẩn:

  • Có dạng hình que (trực khuẩn), phân nhánh
  • Thuộc nhóm vi khuẩn Gram (+)
  • Thuộc dạng kị khí
  • Không sinh bào tử.
  • Do không có tiên mao nên bất động, ưa ẩm, nhiệt độ sinh trưởng tốt nhất là 31°C – 40°C.
  • Lên men lactic dị hình, sản phẩm chính là acid acetic và acid lactic, không sinh CO2.

Các loài thuộc nhóm như: Bifidobacterium difidum, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium longum.

Khuẩn Lactobacillus

Lactobacillus là tên của một chi gồm các vi khuẩn:

  • Có dạng hình que (trực khuẩn) hay hình cầu. Xếp riêng lẻ hoặc thành chuỗi.
  • Thuộc nhóm vi khuẩn Gram (+)
  • Không sinh bào tử.
  • Thuộc dạng hiếu khí hay kị khí, ưa acid
  • Môi trường sống chủ yếu trên chất nền chứa carbohydrate (lớp chất nhầy của người và động vật, chất thải và thực phẩm lên men hay hư hỏng).

Các loài thuộc nhóm gồm: Lactobacillus Reuteri, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus casei, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus GG.

Lactobacillus và Bifidobacterium là những vi khuẩn Gram dương, tạo acid lactic, tạo thành một phần chính của vi khuẩn đường ruột thông thường ở người và động vật. Những vi khuẩn “thân thiện” này đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy mạnh sự kháng lại những sinh vật ngoại sinh nhất là sinh vật mang mầm bệnh.

Khuẩn Bacillus

Bacillus là tên của một chi thuộc về họ Bacillaceae gồm rất nhiều loài khác nhau, trong đó đa số là vô hại.

  • Có dạng hình que (trực khuẩn)
  • Thuộc nhóm vi khuẩn Gram (+)
  • Thuộc dạng hiếu khí.
  • Có khả năng tạo ra bào tử gần như hình cầu, để tồn tại trong trạng thái “ngủ đông” trong thời gian dài.

Các loài thuộc nhóm bao gồm: Bacillus clausii, Bacillus polyfermenticus, Bacillus subtilis.

Đọc thêm: Mua men vi sinh giá hợp lý nhất thị trường, nhiều hoạt lực.

Những vai trò, lợi ích của men vi sinh đối với sức khỏe con người

Tác động có lợi đến hệ sinh thái vi khuẩn đường ruột và kháng khuẩn

Khi tập trung ở khoang ruột, chúng tạo nên sự cân bằng tạm thời của hệ sinh thái đường ruột, sự thay đổi này được nhận thấy một vài ngày sau khi bắt đầu sử dụng thực phẩm có chứa vi sinh, phụ thuộc vào công dụng và liều lượng của giống vi khuẩn. Kết quả chỉ ra rằng với việc sử dụng thường xuyên, vi khuẩn có lợi sẽ duy trì định cư một cách tạm thời trong ruột, một khi ngừng dùng thì số lượng vi sinh vật probiotic sẽ giảm xuống. Điều này thì đúng với tất cả các loại probiotic.

Vi khuẩn Probiotic tạo ra các chất đa dạng gồm có các acid hữu cơ là các acid béo chuỗi ngắn dễ bay hơi, chủ yếu là acetate, propionate, và butyrate, nhất là acid lactic, hydrogen peroxide và các chất diệt khuẩn có thể ức chế cả khuẩn Gram (+) và Gram (-). Cụ thể những hợp chất này làm giảm pH của trong khoang ruột, điều hòa hoạt động trao đổi chất của vi khuẩn đường ruột thông qua việc cản trở hoạt động tiết ra enzyme và tạo ra các độc tố của vi khuẩn có hại.

Đồng thời, chúng ngăn chặn sự bám dính vào đường ruột và cạnh tranh dinh dưỡng của các vi khuẩn gây hại tạo mầm bệnh. Từ đó, cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, làm tăng vi khuẩn có lợi và giảm số lượng những vi khuẩn gây hại mang mầm bệnh. Kết quả là điều chỉnh thành phần, sự phân bố của vi khuẩn đường ruột.

Ngoài ra, Probiotic còn có thể phòng tránh nhiễm khuẩn đường tiết niệu ở người cao tuổi.

Tác động đến hệ miễn dịch

Probiotic được xem như là phương tiện phân phát các phân tử kháng viêm cho đường ruột. Cụ thể, chúng đẩy mạnh báo hiệu cho tế bào chủ để làm giảm đáp ứng viêm, tạo đáp ứng miễn dịch để làm giảm dị ứng, góp phần chống lại một số dị ứng của cơ thể.

Tác động trên mô biểu bì ruột

  • Đẩy mạnh sự liên kết chặt giữa những tế bào biểu mô.
  • Giảm việc kích thích bài tiết và những hậu quả do bị viêm của sự lây nhiễm vi khuẩn hỗ trợ chữa viêm ruột cấp và mãn tính.
  • Đẩy mạnh sự tạo ra các phân tử phòng vệ như chất nhầy.

Tác động đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng

2 chi Probiotic Bifidobacterium và Lactobacillus tăng sự dung nạp đường lactose: giúp tránh khỏi tình trạng đầy hơi, khó tiêu khi hấp thu những loại thức ăn có chứa nhiều lactose. Cung cấp nhiều chất quan trọng cho cơ thể như (folic acid, niacin, riboflavin, vitamin B6 và B12). Bacillus subtilis sản sinh ra nhiều enzyme, trong đó chủ yếu nhất là các men tiêu hóa alpha amylase và protease. Đây là các enzyme xúc tác cho các phản ứng phân hủy tinh bột, chất béo, protein, biến đổi chất xơ thành các loại đường dễ tiêu.

Hỗ trợ điều trị tiểu đường

Trong một nghiên cứu với 200.000 bệnh nhân tham gia, trong đó có 15.156 bệnh nhân tiểu đường type 2, các nhà khoa học đã có kết quả khả quan: Nhóm bệnh nhân ăn sữa chua có chứa men vi sinh thường xuyên đã kiểm soát đường huyết tốt hơn đáng kể so với nhóm đối chứng.

Một số vai trò khác đối với cơ thể

Chống ung thư: nhiều nghiên cứu cho thấy các vi khuẩn probiotic có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết và ung thư bàng quang. Ngoài ra, còn có tác dụng khử chất độc gây ung thư có trong cơ thể và làm chậm sự phát triển của các khối u bướu.

Probiotic còn có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol trong huyết thanh, làm giảm huyết áp. Ngoài ra, còn giúp người bệnh nhanh chóng bình phục sau khi mắc bệnh tiêu chảy hoặc ngăn ngừa tiêu chảy, táo bón do sử dụng nhiều kháng sinh, chống đông máu và lên men.

Ứng dụng men vi sinh trong các lĩnh vực

Dùng men vi sinh trong nông nghiệp

Việc sử dụng probiotics ở động vật và nuôi trồng thủy sản được đánh giá cao. Probiotic giúp cải thiện sức khỏe của động vật, giúp tăng trọng lượng, giảm tỉ lệ chết non và ngăn chặn tác nhân gây bệnh. Hơn nữa, do hậu quả của sự lạm dụng kháng sinh trong ngành chăn nuôi gây khả năng đề kháng kháng sinh đã làm tăng mối quan tâm của người chăn nuôi đến probiotics.

Việc sử dụng probiotics trong thực phẩm được để xuất rằng có thể làm giảm nguy cơ gây bệnh từ thực phẩm sang người.

Đối với gia súc

Fastrack, một sản phẩm của động vật nhai lại, chứa Lactobacillus acidophilus và Stretococcus faecium, chúng tạo ra acid lactic; nấm men giúp bổ sung vitamin B và những enzyme tiêu hóa… Ở bê, Fastrack hỗ trợ tăng trọng, giảm bệnh tiêu chảy và những xáo trộn tiêu hóa khác. Ở bò, tăng sản lượng sữa và sự thèm ăn. Ở cừu và dê, tăng lượng thức ăn.

Về gia cầm

Những nghiên cứu trên gia cầm tại trường đại học của Maryland và phía Bắc bang Carolina, sử dụng một sản phẩm có tên là Primalac cho thấy là probiotic ở ruột, loại trừ bệnh gây ra bởi các sinh vật như E.coli, Salmonella và Clostridium.

Probiotic còn gia tăng được diện tích bề mặt hấp thu chất dinh dưỡng. Vì vậy, sẽ gia tăng hiệu quả hấp thụ thức ăn. Nghiên cứu cũng cho thấy Primalac giúp động vật chống lại sự lây nhiễm trùng cầu khuẩn (Eimeria acervulina).

Những nhà khoa học từ viện nghiên cứu thực phẩm ở Norwich, nước Anh báo cáo là những probiotic đặc biệt có thể tiêu diệt mầm bệnh vi khuẩn sống ở ruột gia cầm, do đó giúp loại bỏ mối đe dọa sự ngộ độc thực phẩm vi khuẩn từ chuỗi thức ăn.

Trong thực phẩm và y học

Sử dụng vi khuẩn để muối chua rau quả, ủ chua thức ăn gia súc (làm chín sinh học các loại quả): Tạo được sinh khối vi khuẩn có ích, át cả sinh vật gây thối. Gây chua, tạo hương vị thơm ngon cho sản phẩm. Chuyển rau quả về dạng “chín sinh học” do đó mà hiệu suất tiêu hóa tăng. Một số chủng dùng để sản xuất sữa chua đặc: Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus reuteri, Strepticoccus faecalist… Một số chủng được thêm vào sữa bột: Lactobacillus, Bifidobacterium… Tại những nước phát triển, các nhà sản xuất, chế biến đã ứng dụng bổ sung Probiotics vào nhiều loại thực phẩm như sữa chua ăn, phomát, kem.

Nguồn nguyên liệu men vi sinh

Công ty cổ phần hoá dược và công nghệ sinh học Biogreen chuyên phân phối các chế phẩm men vi sinh thường và chứa bào tử, dưới dạng bột, dạng nước tuỳ theo nhu cầu sử dụng với giá thành ưu đãi nhất thị trường, chất lượng vượt trội.